هاتف امروز :سیزده فروردین یا سیزده بدر که روز طبیعت نام گرفته است مردم به بیرون از خانه می روند و چند ساعتی را به تفریح در دل طبیعت می پردازند . ولی فلسفه ی آن چیست و چه معنایی می تواند داشته باشد.
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی هاتف امروز ، روز سیزده فروردین که آخرین روز تعطیلات عید نوروز نیز می باشد از زمان قدیم تا به حال در میان ایرانیان به عنوان روز طبیعت نامیده شده است .
در این روز مردم در مناطق مختلف کشور ایران با برنامه ریزی خاصی سعی دارند تمام یا نیمی از روز را در دامان طبیعت بگذرانند و به اصطلاح نحوست این روز را که هنوز به اثبات نرسیده به دل طبیعت سپرده و بقیه سال را با خیال آسوده به خوبی سپری نمایند. همچنین اعتقاد بر این است با گره زدن سبزه ها در طبیعت ، بهترین بخت و اقبال برای خود آرزو کنند .از دیگر آیین های مرسوم در این روز سپردن سبزه به آب و رها کردن آن در دامان طبیعت است .
در استان کهگیلویه وبویراحمد خانواده ها از صبح روز سیزده بساط چای ، شیرینی ، آجیل ، میوه و ناهار را آماده می کنند و با هماهنگی هر خانواده ای با اقوام و خویشان نزدیک به دامان طبیعت پناه می برد.
در روز طبیعت اگر به کوهستان ها و پارک های هر شهری از استان چهار فصل کهگیلویه وبویراحمد سر بزنید مملو از جمعیت است که به قصد جشن گرفتن این روز گرد هم آمده اند تا با خوردن تنقلات و غذاهای خوشمزه ای چون آش ، جوجه کباب ، باقلاپلو، سبزی پلو ) با گفت و گو و در کنار هم بودن اوقاتشان را به شادی سپری کنند.
از مناطقی که در این روز مورد استفاده مردم قرار می گیرد می توان به مناطق گرمسیری استان اشاره کرد .
مناطق شلال دان باشت؛ سرفاریاب چرام؛ سرنجکل و پارک جنگلی یاسوج از جمله مناطق استان کهگیلویه وبویراحمد است که در روز طبیعت مملو از خانواده ها و گردشگران خواهد بود.
پخت غذاهای محلی چون آش ماست و شله ماش، گره زدن سبزه‌ها، گرفتن عکس یادگاری، طنین نوای موسیقی‌های محلی از جمله سرگرمی‌های روز سیزده بدر این استان است.
گفتنی است از دیر باز تا به حال آیین روز طبیعت برای آشتی با طبیعت و در کنار هم با صلح و صفا بودن برگزار شده است اما اکنون این عادت پسندیده کم و بیش همراه با رفتارهای ناپسندی است که بیش از همه صدمه زدن به طبیعت را همراه دارد.
در اين روز كه پايان دوره نوروز تلقی می شود، مردم در دشت و بيابان و در فضای سبز بهاری گرد می آيند و به شادی می پردازند. در اين روز پايانی نيز چون روزهای ديگر عيد، خوراكی ويژه همچون آش رشته و ديگر خوراك های سبزی دار می پزند. گندم هايی را كه براي سفره هفت سين رويانيده‌اند با خود به صحرا می برند و با انداختن آن در جوی و رود و بيرون از خانه نحسی سيزده را كه يا به آن معتقدند و يا بنا به رسم كهن، آن را خوش يمن تلقی نمی كنند از خود و خانواده دور می سازند.
رسوم جشن سيزده بدر
بسياری از مردم به نحسی عدد سيزده نه تنها اعتقادی ندارند بلكه در اساس تأثير عددی خاص را در سرنوشت خود مؤثر نمی دانند اما اين باور كه در قديم عدد سيزده را خوش يمن تلقی نمی كرده‌اند شايد به اين دليل باشد كه در طالع نمای نجومی، قدما معتقد بودند كه آسمان دوازده برج دارد و هر تولدی كه صورت می گيرد داراي ستاره‌ای در يكی از دوازده برج است و بنا براين اينكه كدام ستاره در كدام برج قرار گرفته، طالع و خوی فرد متولد شده شكل می گيرد و خارج از دوازده برج كه عدد سيزده است ،نابجا و نحس به شمار می آمده است. در هر حال اكنون ديگر نحسی عدد سيزده مورد پذيرش همگان قرار ندارد و بيشتر جنبه خرافی دارد.
گروهی از مردم معتقدند كه برای دور‌كردن نحسی اين روز بايد از خانه خارج شوند و سيزده بدر كنند تا نحسی روز در طبيعت به در شود. در اين روز سبزه‌ها سبز شده را كه چند روز اول سال نو مهمان سفره هفت سين بوده به آب روان می سپارند. خوراكی های باقيمانده نوروز، به مصرف می رسد، بساط بازی های دسته‌جمعی پهن است.
روز سيزدهم، كمتر كسی در منزل می ماند. در ساعت اول روز خيابان ها شلوغ و پر‌رفت و آمد است. پارك ها و مناظر طبيعی اطراف شهر پذيرای ميليون ها زن و مردم و جوان و پير و كودك است. خانواده‌ها با صفا و صميميت در كنار هم می نشينند و گل می گويند و گل می شنوند. مردمی كه در طول سال در هياهوی شهر پی نام و نان هستند و با هم روابطی سرد و خشك دارند در اين روز تغييری در رفتارشان روی می دهد همه مهربان و شادمان هستند. گويی بهترين روز سال همين روز است. هر‌چند گروهی آن را نحس می شمارند.
سيزده بدر نحس است يا مبارك؟
گروهی چنين بيان می دارند كه روز سيزده هر‌ماه در جدول سی روز ايران باستان به فرشته تير يا تيشتر كه ستاره باران است،مربوط است و بسيار روز خجسته و مباركی است. در اعتقادات مردم ايران باستان روز سيزده بدربه هيچ وجه نحس نبوده است. در جدول مربوط به سعد و نحس روزها نيز روز سيزدهم مبارك آمده است.
مردم ايران باستان در مورد اين روز معتقد بودند كه جمشيد ( بنيانگذار نوروز) روز سيزده نوروز را در صحرای سبز و خرم، خيمه و خرگاه برپا می كرد و بار عام می داد. چندين سال متوالی اين كار را انجام داد كه در نتيجه اين مراسم در ايران زمين به صورت سنت و مراسم درآمد.
در تحليلی ديگر اين‌طور بيان می شود كه ايرانيان پس از دوازده روز جشن‌گرفتن و شادی كردن كه به ياد دوازده ماه از سال است، روز سيزدهم نوروز را كه فرخنده است به باغ و صحرا می رفتند و شادی می كردند و در حقيقت بدين ترتيب رسمی بودن دوره نوروز را به پايان می رساندند.
در تحليل ديگری چنين بيان می گردد كه اعتقاد به عمر ۱۲هزار ساله جهان نزد زرتشتيان، تحت تأثير نجوم بين‌النهرين است كه معتقد بودند هر‌يك از دوازده اختر كه خود به يكی از برج های دوازده‌گانه حاكم است، هزار سال به جهان حكومت خواهد كرد. بدين روی عمر جهان دوازده هزار سال است و در پايان دوازده هزار سال، آسمان و زمين درهم خواهد شد.
بنا براين اصل اعتقاد به دوازده هزار سال و دوازده ماه سال تأثير معتقدات بابلی است. پس از دوازده هزار سال، آشفتگی آغازين باز می گردد پس جشن های دوازده روز در فروردين آغازسال با سال دوازه ماهه و دوره دوازده هزار ساله عمر جهان مربوط است. انسان آنچه را در اين دوازده روز پيش می آمد، سرنوشت سال خود می انگاشت. از پيش از نوروز انواع دانه‌ها را می كاشتند و هر دانه ای كه در طی اين دوازده روزه بهتر و بيشتر رشد می كرد آن دانه را برای كاشت آن سال به‌كار می بردند و گمان داشتند اگر روزهای نوروزی به اندوه بگذرد همه سال به اندوه خواهد گذشت.
درادامه آمده است: ۱۲روز فروردين نماد همه سال بود و چون پس از ۱۲هزار سال عمر ، آشفتگی نخستين باری ديگر باز می گشت پس در پايان دوازده روز نيز يك روز نشان آشفتگی نهايی و پايان سال را بر خود داشت.
علف يا سبزه گره زدن
يكي از كارهای روز سيزده‌بدر، علف گره‌زدن است.در‌مورد سابقه اين رسم می گويند كه مربوط به فرزندان كيومرث يعنی اولين زوج يا اولين پدر و مادر (مشيه و مشيانه)است. زرتشتيان معتقدند چون اين دو با هم ازدواج كردند، دو شاخه «مورد» را گره زدند و پايه ازدواج خود را بنا نهادند و از آن زمان به بعد اين رسم معمول گرديد.
سیزده بدر در تاریخ ایران باستان
همانطور که پیشینه جشن نوروز را از زمان جمشید می دانند درباره ی سیزده به در (سیزده بدر) هم روایت هست که جمشید، شاه پیشدادی، روز سیزده نوروز را در صحرای سبز و خرم خیمه و خرگاه بر پا می کند و بارعام می دهد و چندین سال متوالی این کار را انجام می دهد که در نتیجه این مراسم در ایران زمین به صورت سنت و آیین درمی آید و ایرانیان از آن پس سیزده بدر را بیرون از خانه در کنار چشمه سارها و دامن طبیعت برگزار می کنند.اما برای بررسی دیرینگی جشن سیزده بدر از روی منابع مکتوب، تمامی منابع مربوط به دوران قاجار می باشند و گزارش به برگزاری سیزده به در در فروردین یا صفر داده اند، از همین رو برخی پژوهشگران پنداشته اند که این جشن بیش از یکی دو سده دیرینگی ندارد اما با دقت بیشتر در می یابیم که شواهدی برای دیرینگی این جشن وجود دارد.همانطور که پیش از این گفته آمد، تنوع و گوناگونی شیوه های برگزاری یک آیین، و دامنه گسترش فراخ تر یک باور در میان مردمان، بر پایه ی قواعد مردم شناسی و فرهنگ عامه، نشان دهنده ی دیرینگی زیاد آن است.
همچنین مراسم مشابه ای که به موجب کتیبه های سومری و بابلی از آن آگاهی داریم، آیین های سال نو در سومر با نام «زگموگ» و در بابل با نام «آکیتو» دوازده روز به درازا می کشیده و در روز سیزدهم جشنی در آغوش طبیعت برگزار می شده. بدین ترتیب تصور می شود که سیزده بدر دارای سابقه ای دست کم چهار هزار ساله است.
شیوه‌های برگزاری سیزده بدر و همچنین مراسم و آداب سیزده بدر بسیار متفاوت و گسترده است که در اینجا به تفصیل نمی‌توان به آنها پرداخت، اما همانطور که می‌دانیم سیزدهم فروردین بیشتر روز است و آغاز نیمسال دوم زراعی، و مردمان ایرانی برای نیایش و گرامیداشت تیشتر، ایزد باران آور و نوید بخش سال نیک به کشتزارها و مزارع خود می‌رفتند و در زمین تازه روییده و سرسبز و آکنده از انبوه گل و گیاهان صحرایی به شادی و ترانه سرایی و پایکوبی می‌پرداختند و از گردآوری سبزه های صحرایی و پختن آش و خوراکی‌های ویژه غافل نمی‌شدند.
بخشی دیگر از آیین‌های سیزده بدر را هم باورهایی تشکیل می‌دهند که به نوعی با تقدیر و سر نوشت در پیوند است. برای نمونه فال گوش ایستادن ،فال گیری (به ویژه فال کوزه)، گره زدن سبزی و گشودن آن ،بخت گشایی (که درسمرقند و بخارا رایج است) و نمونه های پرشمار دیگر از مراسم‌های روز سیزده بدر هستند.
از آئین‌های دیگر سیزده بدر که مانند مراسم چهارشنبه سوری و نوروز، پر شمار، زیبا و دوست داشتنی است،بازی های گروهی، گردآوری گیاهان صحرایی، خوراک پزی های عمومی، بادبادک پرانی، سوارکاری، نمایش های شاد، هماوردجویی جوانان، آب پاشی و آب بازی بخشی از این آیین هاست که ریشه در باورها و فرهنگ اساطیری دارند. از جمله شادی کردن و خندیدن به معنی فروریختن اندیشه های پلید و تیره، روبوسی نماد آشتی، به آب سپردن سبزه سفره ی نوروزی نشانه هدیه دادن به ایزد آب «آناهیتا» و گره زدن علف برای شاهد قرار دادن مادر طبیعت در پیوند میان زن و مرد، ایجاد مسابقه‌های اسب دوانی که یادآور کشمکش ایزد باران و دیو خشک سالی است.
سیزده به درهای امروزی
با پيشرفت علم و صنعت و تکنولوژی و افزايش وسايل حمل و نقل موتوری اين امکان فراهم شد كه مردم در روز سيزده بدر به جاهای دورتر و حتی شهرهای همجوار عزيمت كنند. امروزه معمولا از قبل برای محل اسکان روز سيزده بدر و نيز تداركا ت آن برنامه ريزی انجام می شود. به علت محدود بودن تفرجگاه های نزديك شهر، شب قبل يا صبح زود يك نفر با موتور سيکلت زودتر از همه به راه مي افتد و جايی را براي افراد فاميل رزرو می نمايد.
اكثر مواقع چند خانواده با هم بيرون می روند. غذا را يا در خانه می پزند و به همراه می آورند يا در همان مکان غذا طبخ می شود. همان گونه كه پذيرايی های داخل خانه ها پر زرق و برق است، برای سيزده بدر هم چيزی كم نمی گذارند. (ناهار مفصل به همراه دوغ يا نوشابه و سالاد و …) يك ميهمانی كامل در فضای باز. از آتش معمولا خبری نيست و برای تهيه غذا و چای بيشتر از اجاق گاز و كپسول پيك نيك استفاده می شود. همه چيز رنگ تمدن به خود گرفته است. بازی بچه ها با توپ انجام می شود. از تاب خوردن خبری نيست يا بسيار كم است، چون درختی باقی نمانده كه توان طناب داشته باشد. تاب بازی؛ به بازی بچه ها تبديل شده است و بزرگترها از تاب خوردن خجالت می كشند و اگر كسی اين جسارت را به خود بدهد و در تاب بنشيند همه او را به گونه ای نگاه می كنند كه انگار مرتکب گناه شده است.
سبزه گره زدن هم كمتر ديده می شود. در پايان روز و هنگام مراجعت، همه خسته از كار و تلاش يك روزه كه صرف تهيه غذا ظروف و غيره شده است. در چهره همه پيداست كه از گردش و تفريح اين روز لذتی كه نبرده اند هيچ بلکه خستگی اين روز فردا هم در كارشان تاثير خواهد گذاشت. چه خوب است كه با زنده نگه داشتن رسوم قديمی، از محدوديت های دست و پاگيری كه در زندگی امروز برای خود درست كرده ايم و هر روز بيش از پيش اسير آن می شويم خود را برهانيم و به ياد ايام كودكی و جوانی بارديگر سيزده بدر واقعی و بی دغدغه ای را تجربه كنيم تا برای يك روز هم شده ميهمان طبيعت زيبا و بهار دلکش آن باشيم و دل به آن بسپاريم.
تاثیر فوق العاده طبیعت درمانی بر رفع استرس و افسردگی
بسیاری از پزشکان و محققان مراقبت‌های بهداشتی معتقدند طبیعت درمانی که با نام‌های دیگری مانند درمان سبز یا درمان بر مبنای زمین نیز نامیده می‌شود، علاوه بر افزایش سلامت جسمانی، احیاکننده روح و روان است و تاثیر فوق‌‌العاده‌ای در بهبود خلق و خو، کاهش اضطراب، استرس و افسردگی دارد.
دکتر زاده باقری روانپزشک ومشاور خانواده در رابطه با تاثیر طبیعت گردی در روز سیزده به در بر سلامت روان جامعه به خبرنگار ما گفت: پزشکان معمولا پس از تحمل شرایط دشوار و بیماری هایی مثل فشار خون و افسردگی که امروزه گریبانگیر افراد جامعه شده است به بیماران راهکاری به نام نسخه طبیعت می‌دهند.
وی افزود: قدم زدن در طبیعت در یک روز آفتابی در کنار خانواده ها نسخه‌ای موثر برای رهایی از رخوت روحی است. فعالیت‌هایی مانند پیاده‌روی، ورزش و بازی های نشاط آور در محیط باز علاوه بر اثراتی که بر سلامت جسم دارد، راهکاری بی‌نظیر برای مقابله با افسردگی، استرس، افکار منفی است که چه بهتر این تاثیرات را در روز سیزده به در به خود جذب کنیم.
این مشاور خانواده با بیان اینکه گاهی قدم زدن در روز طبیعت سبب خطور راه‌حل‌هایی برای حل مشکلات می‌شود که اثرات آن خیره کننده است گفت :با توجه به اهمیت این امر، شاخه‌ای علمی نام طبیعت درمانی یا اکو درمانی وجود دارد که به مزایای این روش می‌پردازد.
زاده باقری افزود : به طور کلی در نسخه طبیعت درمانی فرد مورد نظر باید هر روز زمانی را به پیاده روی و گردش در طبیعت و زیر نور ملایم خورشید اختصاص دهد.
وی عنوان کرد: امروزه، آلودگی هوا و انواع آلودگی های صوتی و دیداری، آرامش را از خانواده ها سلب کرده و منجر به بروز انواع ناراحتی های روحی و جسمی در آن ها شده اند. انواع استرس ها و افسردگی هایی که مولود عصر مدرنیته است، تا بدان جا پیش می روند،که جایی برای احساسات ناب و اصیل انسانی نمی گذارند.پس چه میمون است یک روز را که اکثر خانواده هابر خلاف خرافات نحس بودن ،آن را خوش یمن می شمارند وبا قدم گذاشتن در طبیعت صبح را به شب می رسانند در کنار کسانی که آنها را دوست داریم خوش بگذرانیم و سعی کنیم با جلب آرامش از طبیعت در افزایش سلامت روحی و جسمی خود تلاش کنیم.
یک پژوهشگر معتقد است،«سیزده بدر» بیانگر برابری و برادری، مساوات، روز نظافت طبیعت بوده است و نحس نیست.
جواد انصافی – بازیگر، کارگردان و پژوهشگر درباره مراسم سیزده بدر بیان کرد: «سیرده بدر» نشان‌دهنده برابری و برادری و بحث مساوات است. در حالت عادی در عید به بچه‌ها تخم مرغ رنگی، عیدی می‌دادند که با آنها در کوچه بازی می‌کردند و هر کسی تخم مرغ دیگری را می‌شکست، برنده می‌شد. بعد از بازی هر کسی تخم مرغ‌هایی که برده بود را وسط می‌گذاشت و به تعداد افراد آنها را تقسیم می‌کردند و به این ترتیب درس مساوات را یاد می‌گرفتند.
وی ادامه داد: در این روز معمولا دوست و آشنا به صورت گروهی به دشت و صحرا می‌رفتند و هنگامی که سفره را پهن می‌کردند، هر کس هرچه آورده بود را وسط سفره می‌گذاشت و افراد به یکدیگر غذایی که درست کرده بودند را تعارف می‌کردند و درس برابری و برادری دوباره برقرار می‌شد. فردی که ممکن بود ماه‌ها غذایی را نخورده باشد، می‌توانست طعم آن غذا را در این روز بچشد؛ به عبارتی تمام خانواده درس مساوات، گذشت، برابری و برادری را یاد می‌گرفتند و این شروع یک ماجرای خانوادگی بود.
این پژوهشگر افزود: آئین بسیار مهم دیگری که در این روز انجام می‌دادند و متاسفانه فراموش شده ، کاشتن نهال بود. مردم در روز سیزده‌بدر سبزه‌هایشان را یا در آب روان می‌انداختند یا آن را در جایی می‌کاشتند که تبدیل به گندم و عدس شود. همه کسانی که درخت نداشتند باید درخت می‌کاشتند. برای مثال من به دختر یا پسرم می‌گفتم درختی که طناب به آن بسته‌ایم و با آن تاب بازی می‌کنیم را پدر بزرگت در زمان بچگی کاشته است و تو هم باید درختی بکاری. این پیام ارزش والایی داشت و مصداق شعار«آسمان آبی، زمین پاک» است.
انصافی اضافه کرد: افرادی که درخت می‌کاشتند نسبت این کارشان تعهد داشتند و هرازگاهی به آن سر می‌زدند تا ببینند درختی که کاشتند، چه وضعیتی دارد. اگر دقت کنید هنگامی که به سفر می‌رویم و مسافت دو شهر را طی می‌کنیم می‌بینیم که بین دو شهر وسط بیابان چند درخت کنار هم کاشته شده است، این درختان از رسم همان دوران باقی مانده است.
وی گفت: پیام دیگر سیزده بدر این بود که دوازده روز تعطیلات نوروز که نماد دوازده ماه سال بوده است، تمام می‌شود و در روز سیزدهم باید طبیعت را نظافت کرد و از فردای آن روز آماده کار شد.
این پژوهشگر همچنین درباره نحس خواندن این روز توضیح داد: نحسی روز سیزدهم فروردین از فرهنگ غرب و عربی وارد فرهنگ ایران شده است. سیزده برای ایرانیان بسیار خوش یمن بوده و جزو جشن‌های مهم محسوب می‌شده است. ما جشن‌های دیگری از جمله «تیرگان» داریم که در روز سیزدهم تیر برگزار می شود.
انصافی درباره فلسفه سبزه گره زدن در روز سیزدهم فروردین نیز بیان کرد: سبزه گره زدن به مسائل اولیه زندگی و داستان ازدواج مشی و مشیانه بازمی‌گردد. دو سبزه را به هم گره می زنیم که درباره زندگی و پیوند تفکر کنیم. این کار را دخترها و پسرها انجام می‌دهند که به معنای این است که خودشان را با این کار و یک زندگی مشترک آماده می‌کنند.
توصیه‌های محیط زیستی برای سیزده بدر
یک فعال حوزه محیط زیست توصیه‌های زیست محیطی برای گرامیداشت روز طبیعت یا سیزده بدر را مطرح و اظهار کرد: شهروندان ایرانی از رها کردن اضافه مواد غذایی خود در طبیعت خودداری کنند.
امید سجادیان گفت: سیزده بدر نزد پیشینیان ما، روزی برای ستایش و دعا برای طلب باران در سال پیش رو، روزی برای گرامیداشت و پاکیزگی طبیعت و مظاهر آن و زیست بوم مقدس آنان بوده در حالیکه امروزه روز ویرانی و تباهی طبیعت است.
وی اظهار کرد: به ساکنان شهرها توصیه می شود به علت ترافیک جاده های ورودی و خروجی شهر، بهترین راه برای گذراندن سیزده بدر، استفاده از پارک و بوستان های محلی و قابل دسترس به محل سکونتشان است؛ چون با توجه به حجم ترافیک صبحگاهی و بعدازظهر اگر بتوانیم با پای پیاده و بدون وسیله نقلیه به این مکان ها دسترسی داشته باشیم سیزده بدر دلپذیری خواهیم داشت.
این فعال حوزه محیط زیست افزود: از آنجا که ناکافی بودن سرویس های بهداشتی و شست و شویی در طبیعت و پارک ها یکی از مشکلات در چنین روزی است؛ یکی دیگر از مزایای استفاده از پارک و بوستان های محلی قابل دسترس به منزل آنست که خانواده ها در صورت نیاز به وسایل بهداشتی می توانند از سرویس های بهداشتی منزل استفاده کنند.
از بردن ظروف یکبار مصرف به طبیعت در روز طبیعت خودداری شود
سجادیان با اشاره به اینکه اگر قرار است از دامان طبیعت در روز طبیعت بهره ببریم لازم است از همراه بردن وسایلی که باعث تخریب طبیعت می شود جلوگیری کنیم، گفت: از بردن اره، تنفگ بادی و ساچمه ای و همچنین از وسایلی مانند ظروف یکبار مصرف جدا جلوگیری شود.
مخرب ترین بخش تخریب طبیعت در سیزده بدر شکستن شاخ و برگ درختان
سجادیان افزود: حتما بخشی از پخت و پز غذایی و همچنین آب داغ برای تهیه چای در منزل انجام شود زیرا لازمه پخت و پز غذا و تهیه چای در طبیعت استفاده از چوب درختان و بوته ها است که مخرب ترین بخش تخریب طبیعت در روز سیزده بدر شکستن شاخ و برگ درختان و آتش زدن بوته است، همچنین در صورت امکان برای تهیه آتش از ذغال یا کپسول های گاز استاندارد مسافرتی با مراعات نکات ایمنی استفاده شود.
این فعال حوزه محیط زیست تاکید کرد: برای جلو گیری از آلودگی آب های روان در هنگام شستن ظروف حتما از استفاده از مواد شوینده غیر بهداشتی و غیر استاندارد در جوبیارها، کانال ها، دریاچه ها و رودخانه ها جلوگیری شود و در صورت امکان ظروف استفاده شده در روز طبیعت را برای شست و شو به منزل باز گردانند.
به گفته سجادیان با توجه به زندگی شهری و محصور بودن کودکان در ایام سال در آپارتمان ها در روز سیزده بدر به کودکان خود اجازه دهند در هنگام حضور در طبیعت بتوانند در کنار والدین از زندگی در طبیعت لذت ببرند و زندگی در طبیعت را تجربه کنند ولی نه به صورت امر و نهی بلکه بصورت مراقبت غیر محسوس؛ خانواده ها مراقب باشند که کودکان به خود و طبیعت صدمه نزنند.
از رها کردن مواد غذایی اضافه در طبیعت خودداری شود
وی تاکید کرد: از قرار دادن مواد غذایی اضافه خود برای جانوران و پرندگانی که در دامنه طبیعت زندگی می کنند جدا خوداری کنند. به دو دلیل یکی به علت وجود مواد چربی در غذا که باعث بیماری حیوانات می شود و دیگر آنکه با این کار، جانوران و پرندگان برای بدست آوردن غذا تلاش نخواهند کرد و در نتیجه این کار، باعث تلف شدن زودهنگام آنان خواهیم شد.
زباله های خود را جمع آوری کنید
این فعال محیط زیست اظهار کرد: در روز طبیعت از بردن مواد غذایی اضافه بر نیاز، جلوگیری شود چون بخش زیادی از این مواد غذایی به زباله تبدیل می شود که رها کردن زباله و یا کیسه زباله در طبیعت در این روز باعث تخریب شدید طبیعت می شود. لطفا در روز سیزده بدر با همراه داشتن کیسه های زباله و دستکش جمع آوری زباله اضافی و با اهدا کردن این کیسه ها به دیگران آنها را تشویق کنیم که از رها سازی زباله در طبیعت خودداری کنند.
