هاتف امروز: زهرا عبدالملکی هنرمند شاخص در هنرپتینه، طراحی واجرای تزئینات است. او می گوید: از۱۳سالگی به هنرعلاقه زیادی پیداکردم وهمزمان در رشته معماری مشغول به تحصیل شدم و در دانشگاه نیزرشته معماری وچهره پردازی وگریم را به اتمام رساندم.
وی می گوید: حدود ۵ سال است که کارهای هنری از جمله پتینه،دکوپاژ،چاپ روی چوب،نقاشی وتابلوهای سه بعدی و…را انجام می دهم. همه رنگ ها وترکیب رنگ ها بصورت دستی و توسط اینجانب انجام می شودواز هیچ اسپری و رنگ آماده ای در کارهای هنری خود استفاده نمی کنم.
او می گوید: تمام لوازم و ابزار مورد نیاز کارهای هنری خود را از بهترین برند های ایرانی و خارجی از سطح شهر تهیه ودر کارهای خود استفاده می نمایم ودر حال حاضراز طریق “پیج آپامه” کارهای هنری خودرا در پیج فوق به نمایش و به عرضه می رسانم
زهرا عبدالملکی متولد سال ۱۳۶۴ تهران است. او کار هنری خود را از سال ۸۵ از طریق همکارى با استادان برجسته ی هنرهاى زیبا آغاز کرده و اکنون صاحب آثار در هنر پتینه ، نقش برجسته، نقاشی و کارهاى” لاکچرى است
***
از ابتدای کارش و نحوه آشنایی‌اش با هنر پتینه سوال کردیم .او معقتد است که گرایش درونى ، آینده‌ى آدمى را رقم مى‌زندـ وقتى به دوران کودکى‌ام مى‌اندیشم، پى به ارتباط تنگاتنگ علایق کودکى و آینده‌ى شغلى ام مى‌برم. من به طبیعت عشق می ورزیدم! رابطه‌اى که من با طبیعت داشتم یک ارتباط عادى نبود و من انرژى‌اى را که از طبیعت ساطع مى‌شد جذب مى‌کردم.گویى اجزاى طبیعت با من حرف مى‌زدند و از نظر من تجلى دیگرى داشت
وی ادامه داد: رنگ‌هاى طبیعت به من انرژى مى‌دهند و مرا مجذوب خود مى‌کنند. هرکدام براى من مفهوم خاصى تلقى مى‌شود.از دوران کودکی درپى شناخت رنگها بودم، از آمیختن رنگها و پیدایش رنگ جدید با انرژى مضاعف لذت مى‌بردم.همچنین من برخلاف دوستانم که عاشق مد و مدرنیته بودند ، همیشه به دنبال اشیاى قدیمى بودم.
از نظر شما هنر پتینه دقیقا چیست؟
ـ از دیدگاه شخصی و در تعریف من هنر پتینه هنر جان بخشیدن و زندگی دوباره بخشیدن به یک شی یا اجسام مختلف و مواد مختلف است. این هنر با اجرا وخلق افکت‌های تازه بر روی اشیا و اجسام، نمود پیدا می کند. این هنربرخلاف تصور عامه مردم فقط تغییر رنگ و یا تغییرظاهر شی با استفاده از تغییر رنگ نیست بلکه نوعی کار خلاقه است که با استفاده از خواص مواد وشناخت نور ورنگ درنهایت سبب تغییر ماهیت شی مورد نظرمی‌شود
درواقع با استفاده از هنر پتینه هنرمند قادر است یک شخصیت جوان را پیر ویا یک شخصیت پیر را جوان ، یک جنس یا شی کهنه را نو و یک شی نو را کهنه و عتیقه جلوه دهد. این به معنی تغییر کلی کار است که ابعاد گوناگون و تکنیک‌های مختلفی را دربر می‌گیرد و مثل هر هنر و حرفه‌ای مدارج و مراحل ساده تا پیچیده‌ای دارد که بسته به میزان تجربه و مهارت و خلاقیت هنرمند پتینه کارمی‌تواند آثار بدیع و خلاقانه‌ای را دربرابر بینندگان به نمایش بگذارد
هنرپتنیه از این دیدگاه هنری پیچیده و باتکنیک‌های متنوعی است که بسیاری از هنرهای دیگر نگارگری همانند مینیاتور، مجسمه سازی ، قلم زنی و سفالگری همه به نوعی زیر مجموعه‌ای از هنر پتینه هستند . حتی هنرنقاشی را هم می‌توان نوعی بهره گیری از هنر پتینه دانست. یک نقاش اگر هنر پتینه بلد نباشد قادر به نقاشی نخواهد بود. به عنوان مثال در خلق یک اثر پرتره مسائلی چون کنتراست و محو کاری تکنیک‌ها الزامی هستند که نقاش با درهم کردن رنگ و استفاده از تاثیر نور و مواد، در یک اثر استفاده می‌کند و هر قدر دراین هنر مهارت داشته باشد قادر به خلق جلوه‌های بصری قدرتمندتری است درغیر این صورت نقاش ماهری نخواهد بود
درواقع هنرمند نقاش می کوشد با استفاده از هنرپنینه از طبیعت تقلید کند. چون همه هنرها اساسا در طبیعت ریشه دارند وهمه آثارو اشیا دچار فرسودگی طبیعی می‌شوند که درواقع نوعی پتینه کاری طبیعی است. اتفاقی که مثلا در هر شی عتیقه یا آثارهنر و معماری باستان مشاهده می‌کنیم. این پتینه کاری طبیعی در اثبات هویت آثار باستانی و اصالت تاریخی آن نقش مهمی دارند
لطفا درباره پتینه کاری طبیعی بویژه در آثار باستانی بیشتر توضیح دهید
– اصولا همه هنرها ریشه در طبیعت دارند. همه هنرها نوعی گرته‌برداری و تقلید از طبیعت است. از اولین نقاشی‌هایی که انسان در غارها کشیده می‌توان انواع حیوانات و گیاهان را مشاهده کرد که انسان تحت تاثیر طبیعت و در رویارویی با طبیعت و جهان پیرامون خود دست به تقلیدو خلق دوباره آن‌ها زده است
اما همان طور که درپتینه کاری طبیعی مشاهده می‌شود همه چیز حاکی از نوعی تغییر و تحول است اما این تغییر و تحول کاملا تدریجی است. به طور کلی در طبیعت بیشتر تحولات تدریجی و آرام صورت می‌گیرد. تغییر شب و روز و یا تغییر فصول یا سرما و گرمای هوا و رشد و نمو گیاه و انسان و همه چیز روندی تدریجی دارد .شب به آهستگی رنگ می بازد و صبح می‌رسد و به عکس
این تحولات و تغییرات تدریجی در رنگ و مواد و بافت و ساختار هر اثر یا شی یا یک بنای تاریخی و یا حتی طبیعی که به مرور زمان و بدون دخالت انسان و بر اثر تغییرات دما و نور و … رخ می‌دهد و شکل و ماهیت تازه٬ای به هر اثر یا پدیده می‌دهد، درواقع نوعی هنر پتینه کاری طبیعی است و هنرمند دردنیای خلاقیت هنری نیز تلاش دارد تا حدامکان ازهمین الگوهای تغییر و تحولات طبیعی در مواد و اشیا گرته برداری کند
در تخت جمشید به عنوان یک اثر تاریخی چه گونه می‌توان هنر پتینه طبیعی را مشاهده کرد؟
ـ هنرپتینه در این قبیل آثار با استفاده از زنگارها و شوره‌ها دراثر مرور زمان ایجاد شده و اثر خود را به طور طبیعی در ساختمان‌ها و بقایای باستانی برجای گذاشته و از این طریق بخشی از شخصیت و هویت باستانی اثر را ترسیم و تعریف می‌کنند. این قبیل آثارکه درعین حال حاکی از کهنگی و قدمت اثر است، اصالت آن را نیز اثبات می‌کند. اما از نظر ما نوعی پتینه طبیعی ومحصول پدیده‌های طبیعی است. حتی در غارها و صخره‌ها و آثار طبیعی نیز نوعی پتینه کاری طبیعی ناشی از باران و باد و آفتاب را می‌توان مشاهده کرد.حال یک اثر پتینه کاری خوب وماهرانه هم اثری است که بتواند بیشترین نزدیکی وشباهت را با تاثیر طبیعی پدیده‌ها بر اشیا و آثار گوناگون داشته باشد. از این نظر می‌توان گفت که هنر پتینه در طبیعت برای انسان اهل دل و اهل نظر، محصول و یا ردپایی از خداست. مثلا در تخت جمشید و یا تاق بستان می‌توان مشاهده کرد که طبیعت دست به پتینه کاری زده است
در تخت جمشید و یا تاق بستان یا حتی در سنگواره‌ها وغارها هم که امروزه برخی از مهم‌ترین آثار تاریخی و جاذبه٬های توریستی درهمه جهان محسوب می‌شود، این نوع پتینه کاری طبیعی را می‌توان دید. یک هنرمند پتینه کار خوب کسی است که بتواند افکتی را براشیا ایجاد کند که بیشترین شباهت و نزدیکی را با پتینه کاری طبیعت داشته باشد. زیرا پتینه‌ای که ما از آن در طبیعت مشاهده می‌کنیم، و از آن به عنوان پتینه کاری طبیعی یادمی‌کنیم، نوعی خلاقیت خدایی است
در تاریخ هنر ایرانی موارد و یا نمونه هایی از هنر پتینه کاری و اشکال گوناگون آن مواردی را سراغ دارید؟
پتینه کاری چه طبیعی و چه هنری در تاریخ هنرایران جایگاه مهمی داشته است. درکشورهای اروپایی یکی از جالب‌ترین و شاخص‌ترین اشکال پتینه کاری هنر ویترای یا نقاشی روی شیشه است. هنری که در کلیساهای اروپای قرون وسطا و سبک گوتیک قابل مشاهده و بسیار مشهور است
درایران هم در بیشتر کلیساهای ارامنه می‌توان اثارمتنوعی از این هنر نقاشی روی شیشه واشکال دیگر پتینه کاری مشاهده کرد که تحت تاثیر همان سبک‌های هنری و معماری و تزیینات کلیسا در کشورهای مسیحی هستند اما درعین حال از معماری و تزیینات بومی نیز به تناسب شرایط آب و هوایی بی‌بهره و بی تاثیر نبوده‌اند
درخانه های تاریخی ایران هم از عمارت‌های بزرگ در شمال کشور گرفته تا کرمان و کاشان و بوشهر درجنوب کشور نیز موارد جالبی از همین شیشه‌های رنگی و تزیینات پتینه کاری در ساختمان‌ها قابل مشاهده است.
حتی امروز هم در خیابان وبافت قدیمی تهران مثل خیابان مولوی می‌توان دیوارهایی را مشاهده کرد که قدمتش دوبرابر تاریخ کشور آمریکاست. بنابراین هنر پتینه در تعریف وسیع آن در میراث هنر و تاریخ معماری ایران به ویژه در تزیینات سنتی ما از حکاکی‌های اولیه گرفته تا کاشی کاری و آیینه کاری وگچ کاری‌های پیچیده و حیرت آور در آثار و کاخ‌های تاریخی ایران قابل مشاهده است
امروز که دراین هنر و حرفه تثبیت شده‌اید چه دیدگاهی نسبت به این انتخاب خودتان دارید؟
ـ من مدتهاست که به لطف خداوند عاشقانه دراین حرفه مشغول کار هستم و نه تنها از کار کردن خسته نمى‌شوم بلکه لذت هم مى‌برم و دست کشیدن از این کار شدیدا من را مى‌رنجاند
امروز که به طور مستقل دراین هنر فعالیت می‌کنم می توانم بگویم که همواره در میان تمام زیبایى‌هایى که من به دنبالش بودم خدا را زیباترین زیباى عالم و سرچشمه‌ى تمام زیبایى ها یافتم و هیچ چیزى براى گفتن ندارم فقط مى‌توانم بگویم خدایا ممنونم…
آدرس اینستاگرام:apameh1391
آدرس تلگرام : apame_za@
گفتگو/محمدجمشیدی
