مدیر کل اعتبارات بانک مرکزی درباره ایرادات وارده به نظام بانکی مبنی بر پرداخت وامهای کلان به کارمندان بانکها گفت: هیچ مصوبهای نداریم که بانکها در این زمینه ممنوع شوند ولی بارها بانک مرکزی به نظام بانکی ابلاغ کرده حق ندارند از منابع قرضالحسنه به کارکنان خود تسهیلات بدهند و هماکنون این موضوع در حداقل است شاید ۲۰ تا ۲۵ درصد تسهیلات قرضالحسنه صرف این کار شود.
سید علیاصغر میرمحمد صادقی امروز در نشست خبری مصوبه وام ۱۰ میلیونی ازدواج در قالب بودجه سال ۱۳۹۵ را مورد اشاره قرار داد و گفت: بانک مرکزی در هر شرایط قطعا حداکثر تلاش خود را انجام خواهد داد تا بتواند قانونی که قانونگذار آن را تعیین کرده اجرا کند، اما در این رابطه باید چند نکته را یادآور شد.
وی با اشاره به اینکه بارها بانک مرکزی در رابطه با کمبود منابع قرضالحسنه توضیح دادهاند، اظهار کرد: ما به دفعات در کمیسیونهای مجلس رفته و عملکرد قرضالحسنه را اعلام کردهایم و مجلس به خوبی در جریان کمبود منابعی که در این بخش ما با آن مواجه هستیم قرار دارد.
مدیر کل اعتبارات بانک مرکزی با ارائهی توضیحات بیشتر گفت: در تیرماه سال ۱۳۹۳ حدود ۱٫۲ میلیون نفر در صف وام ازدواج قرار داشتند که با تمرکزی که در این موضوع قرار گرفت و اولویتی که برای پرداخت تسهیلات ازدواج نسبت به سایر بخشهای قرضالحسنه قائل شدیم، در نهایت اکنون این صف به ۴۵۰ هزار نفر کاهش پیدا کرده است.
میرمحمد صادقی با اشاره به اینکه سالانه ۸۰۰ هزار تا یک میلیون نفر متقاضی جدید برای وام ازدواج وجود دارد، ادامه داد: وقتی که در سال ۱۳۹۴ صف متقاضیان به ۴۰۰ هزار نفر رسیده یعنی ما توانستهایم علاوه بر همان ۱٫۲ میلیون نفر تیرماه سال ۱۳۹۳ حدود ۱٫۵ میلیون نفر در قالب متقاضیان سال ۱۳۹۳ و ۱۳۹۴ را هم پوشش دهیم.
وی با اشاره به اینکه گفته میشود مانده قرضالحسنه حدود ۳۴ هزار میلیارد تومان بوده و بانکها نباید برای پرداخت وام ازدواج بهانهتراشی کنند، گفت: به صرف وجود آمار و ارقام نمیتوان در این رابطه اظهارنظر کرد این در حالی است که در مقابل این مانده قرضالحسنه موجودی وجود ندارد و حدود ۳۵ هزار میلیارد تومان تسهیلات پرداخت شده است.
مدیر کل اعتبارات بانک مرکزی به این هم اشاره کرد که در حال حاضر نسبت منابع قرضالحسنه به سپردههای بانکی حدود ۱۱۱ درصد است در حالی که با توجه به اینکه قرضالحسنه مشمول ۱۰ درصد سپرده قانونی میشود باید این رقم حدود ۹۰ درصد باشد. این در حالی است که حتی در برخی بانکهای خصوصی این مانده به ۱۳۰ درصد نیز میرسد.
میرمحمد صادقی با اشاره به عملکرد پرداخت منابع قرضالحسنه در قالب وام ازدواج گفت: چرا هیچکس نمیگوید ما در این سالها به حدود هفت میلیون و ۶۰۰ هزار نفر تسهیلات ازدواج پرداخت کردهایم که در مجموع رقمی حدود ۲۰ هزار میلیارد تومان در این رابطه هزینه شده است. ما حتی در یک ماه گذشته به حدود ۲۹ هزار نفر تسهیلات ازدواج پرداختهایم.
وی با اشاره به هزینهای که وام ۱۰ میلیون تومانی ازدواج برای سیستم بانکی در پی دارد، گفت:اگر قرار باشد به این ۴۵۰ هزار نفری که اکنون در صف قرار دارند و حدود ۸۰۰ هزار نفری که برای امسال به آن اضافه میشود وام ۱۰ میلیون تومانی پرداخت کنیم آنگاه رقمی حدود ۱۲ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان منابع نیاز داریم، اما در شرایطی که کل موجودی ما در طول سال از محل منابع قرضالحسنه پنج هزار میلیارد تومان بیشتر نیست.
مدیر کل اعتبارات بانک مرکزی با اشاره به منفی شدن روند سپردههای قرضالحسنه اظهار کرد: در سیستم بانکی تا پایان بهمنماه سال گذشته این روند منفی شده و به ۰٫۱ درصد رسیده است. پس در شرایطی که ما فقط میتوانیم از محل وصولیها تسهیلات پرداخت کنیم چگونه میتوانیم ۱۲ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان برای وام ۱۰ میلیون تومانی تامین کنیم.
به گفته میرمحمد صادقی از همین پنج هزار میلیارد تومان موجودی قرضالحسنه در هر سال حدود ۲۵۰۰ میلیارد تومان برای وام ازدواج، ۱۵۰۰ میلیارد برای کمیته امداد و ۱۵۰۰ میلیارد دیگر برای سایر بخشهای قرضالحسنه هزینه میشود.
آیا منابع قرضالحسنه به کارکنان بانکها داده میشود
وی همچنین نسبت به برخی انتقادات مبنی بر اینکه بانکها منابع قرضالحسنه خود را به کارکنانشان وام داده و از اینرو منابعی برای پرداخت وام ازدواج ندارند نیز پاسخ داد.
مدیر کل اعتبارات بانک مرکزی با بیان اینکه هیچ مصوبهای تاکنون برای ممنوعیت بانکها برای پرداخت تسهیلات به کارکنانشان نداشتهایم، اظهار کرد: اما با توجه به اینکه تاکید ما همیشه رفع نگرانیهای مردم بوده است، همواره به بانکها تذکر دادهایم که حق ندارند از منابع قرضالحسنه به کارکنان خود تسهیلات بپردازند و اکنون هم حداکثر منابع پرداختی به این بخش حدود ۲۰ تا ۲۵ درصد است.
میرمحمد صادقی همچنین به اینکه گفته میشود بانکها از محل منابع جاری برای پرداخت وام ازدواج اقدام کنند واکنش نشان داد و افزود: میگویند از حدود ۷۰ هزار میلیارد تومان این بخش تسهیلات ازدواج پرداخت شود، اما آیا این رقم در صندوق بانکها موجود است از سویی دیگر حساب جاری یک حساب سرمایه در گردش بانکها بوده و عندل المطالبه است و هیچگاه نمیتوان برای بازپرداخت دوره سه یا چهارساله وام ازدواج روی آن حساب باز کرد.
وی این را هم گفت که اصلا مگر مردم پول را در حساب جاری خود میگذارند که بانکها از طریق آن وام قرضالحسنه بدهند. وام قرضالحسنه شرایط و محل خاص خود را دارد.
مدیر کل اعتبارات بانک مرکزی همچنین گفت که کاهش منابع قرضالحسنه میتواند دلایل متفاوتی داشته باشد،اما به هرحال انگیزه دریافت سود در قالب سپردهگذاری و همچنین هجمههایی که به نظام بانکی مبنی بر خرج منابع قرضالحسنه برای کارکنان میشود موجب شده تا خیرین هم با بدبینی نسبت به این موضوع کمتر به سمت سپردهگذاری و قرضالحسنه روی آورند.